روزنامه بهار
1396/11/11
تنش در سوچی
نشست گفتوگوی حل بحران سوریه با مشارکت صدها نفر از سوریها به منظور یافتن راهحلی برای بحران این کشور دیروز در شهر سوچی روسیه برگزار شد.مذاکرات سوچی که در ابتدا برای دو روز برنامهریزی شده بود، در نهایت قرار شد که در یک روز برگزار شود. خبرگزاری رویترز گزارش داده که بیشتر حاضران در این نشست از دمشق آمده بودند و مخالفتی با بشار اسد نداشتند! این اولین کنگرهای است که روسیه پس از ایفای نقش بارز در معادله نظامی سوریه طی دوسال گذشته، آن را برگزار میکند. این نشست با کاهش تاثیرگذاری آمريكا و کشورهای اروپایی در بحران سوریه، همزمان شد. بیشتر گروههای مخالف سوری، اعلام کردند در این کنگره شرکت نخواهند کرد با این حال، به گفته مخالفان سوری، به بسیاری از این گروهها از جمله کمیته عالی مذاکرات برای شرکت در کنگره، از جانبترکیه و روسیه فشار وارد شده است. علیرغم خودداری کمیته مذاکرات از شرکت در کنگره سوچی، برخی گروههای اپوزیسیون شمال سوریه، برای مشارکت در گفتوگوهای سوچی،ترکیه را به مقصد روسیهترک کردند. هنگام رسیدن این گروهها به فرودگاه سوچی، آنها به دلیل نصب تابلوهای حاوی پرچم رسمی نظام سوریه در آنجا اعتراض کردند. گروههای اپوزیسیون، پس از وقوع بحران در سوریه، پرچم متفاوتی برای خود برگزیدند. مخالفان سوریه به نصب پلاکاردهای حاوی پرچم رسمی سوریه اعتراض کرده و از خارج شدن از فرودگاه سوچی خودداری کردند. مقامات روسی، درخواست معارضان برای حذف این پلاکاردها را نپذیرفتند. پس از آن، نماینده هياتترکیه برای بررسی مسئله به فرودگاه رفت، اما توافقی حاصل نشد. کنگره سوچی با حمایت ایران، روسیه وترکیه برگزار میشود. پیشتر، این سه کشور از گفتوگوهای سوری در آستانه نیز حمایت کرده بودند.
نشست مذاکرات ملی سوریه در سوچی روسیه با سخنان وزیر خارجه این کشور که بر حمایت کامل مسکو از مذاکرات سیاسی برای حل بحران سوریه تاکید کرد، آغاز شد. افتتاحیه این کنفرانس به دلیل درخواستهای برخی از گروههای حاضر و نیز اعتراض گروه ۱۵۰ نفره مخالفان به تبلیغات حامی سوریه در فرودگاه سوچی، با تاخیر کار خود را شروع کرد. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه از ایران،ترکیه و سازمان ملل برای فراهم کردن فرصت این کنفرانس تشکر کرد. در میانه سخنان لاوروف یکی از نمایندگان مخالفان با فریاد، روسیه را به کشتار غیرنظامیان سوری متهم کرد و در ادامه شرکتکنندگانی که از طرف دولت سوریه در نشست حاضر بودند شعارهایی را در حمایت از روسیه سردادند. لاوروف نیز که عصبانی به نظر میرسید معترضان را به آرامش دعوت کرد و گفت به وقتش به همه فرصت سخن گفتن داده میشود.
عمده هدف کنفرانس سوچی تدوین قانون اساسی جدید سوریه است. هيات سازمان ملل بر تشکیل کمیته مامور تدوین قانون اساسی جدید سوریه متمرکز خواهد بود. در جلسه افتتاحیه همچنین اعضای هيات رئیسه نشست و کمیتههای فرعی معرفی شدند. وزارت خارجهترکیه نیز اعلام کرد که هيات این کشور به نمایندگی از مخالفان سوری در نشست سوچی حاضر شده است. با وجود حمایت سازمان ملل از نشست سوچی، این نشست از سوی هيات عالی مذاکرات که بزرگترین گروه مخالفان سوری محسوب میشود، تحریم شده است. کشورهای غربی از جمله آمريكا، انگلیس و فرانسه نیز در این نشست مشارکت نکردند. محمد غسان القلاع، رئیس اتحادیه اتاق بازرگانی سوریه در افتتاحیه این کنفرانس دستیابی به راه حل و خروج از بحران را از طریق مذاکرات سوریه خواستار شد. وی ریاست هيات دمشق را در مذاکرات برعهده دارد. سفارت آمريكا در مسکو اعلام کرد، واشنگتن در کنفرانس سوچی شرکت نخواهد کرد و برای تصمیم هيات مذاکرات مخالفان سوریه که مشارکت در کنفرانس را رد کردند، احترام قائل است. ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه نیز نسبت به موفقیت کنفرانس ابرازتردید کرده به خصوص که گفت: گروه اصلی سوریه یعنی هيات مذاکرات مخالفان سوریه در این نشست غایب است. در این راستا سخنگوی وزارت خارجه فرانسه نیز از حضور نیافتن این کشور در کنفرانس سوچی خبر داد. مارتین لونگدین، نماینده انگلیس نیز در توییتر نوشت، انگلیس در کنفرانس سوچی شرکت نخواهد کرد و از روسیه میخواهد از نفوذش برای قانع کردن نظام سوریه برای تغییر رویهاش استفاده کند. این درحالی است که کرملین اعلام کرده است، مخالفت برخی طرفها با مشارکت در اجلاس هرگز باعث شکست نشست نخواهد شد. بنا بر اعلام روسیه، ۱۵۱۱ نفر اعم از مخالفان خارجی دولت دمشق، مخالفان داخلی و نمایندگان دولت سوریه در این نشست حضور دارند و نماینده سازمان ملل به همراه فرستادگانی از برخی کشورهای مرتبط با پرونده سوریه بر این گفتوگوها نظارت میکنند. تنها سوریها حق تعیین سرنوشت خود را دارندرئیسجمهور روسیه در پیامی به شرکت کنندگان در نشست سوچی تأکید کرد که مردم سوریه حق دارند درباره سرنوشت خودشان تصمیم بگیرند. ولادیمیر پوتین، گفت: امروز شرایط برای گشودن صفحه جدیدی در تاریخ سوریه فراهم است. وی تأکید کرد: مردم سوریه خود سرنوشتشان را تعیین خواهند کرد. رئیسجمهور روسیه تاکید کرد: مسکو با همکاری شرکایش در روند آستانه یعنی آنکارا، تهران و کشورهای عربی تاثیرگذار و کشورهای همجوار سوریه تا حد امکان تلاش کرد تا مشارکت گستردهتر در کنفرانس را تضمین کند. پوتین اظهار داشت، هدف این کنفرانس یکی کردن ملت سوریه بعد از هفت سال بحران مسلحانه است که جان هزاران نفر را گرفت و میلیونها نفر را آواره کرد. پوتین در این پیام یادآور شد، شرایط امروز در سایه اتفاقات مثبت برای گشودن صفحهای جدید فراهم است و ما نیاز به مذاکره فعال سوریها داریم که به دستیابی به راه حل سیاسی فراگیر با حضور سازمان ملل و براساس قطعنامههای شورای امنیت و در وهله نخست قطعنامه ۲۲۵۴ کمک کند.
شرایط برای بازگشت آوارگان
مناسب نیست
در همین حال، رئیسجمهور آلمان در سفر به لبنان مساله سوریه، ایران و صلح در خاورمیانه را به بحث و بررسی گذاشت و به دیدار سربازان آلمانی که در قالب نیروهای سازمان ملل در لبنان خدمت میکنند رفت. میشل عون، رئیسجمهوری لبنان در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با همتای آلمانی خود بر اهمیت همکاری بینالمللی در رویارویی باتروریسم تاکید کرد. رئیسجمهور آلمان نیز ضمن اعلام حمایت برلین از کشورهای میزبان آوارگان سوری تاکید کرد که شرایط در سوریه برای بازگشت آوارگان به کشورشان مساعد نیست. وی گفت: پس از بارها تلاش ناموفق بینالمللی موفق به برقراری آتش بس در سوریه نشدیم. عون اما گفت: تاکنون نتوانستیم جامعه جهانی را متقاعد کنیم تا در پرونده آوارگان سوری به لبنان کمک کند، مناطق امنی داخل سوریه وجود دارد که آوارگان میتوانند به آن بازگردند. مشکلات ناشی از میزبانی آوارگان میتواند با اراده ملی برطرف شود. سازمان ملل در دسامبر سال ۲۰۱۷ میلادی اعلام کرده بود که تعداد آوارگان سوری در لبنان برای نخستین بار از سال ۲۰۱۵ میلادی کمتر از یک میلیون تن رسیده است. زیرساختها و ساختارهای اجتماعی لبنان به دلیل میزبانی از شمار زیادی از سوریها که تقریبا معادل یک چهارم ساکنان این کشور است، با فشار زیادی روبرو شدهاند. میشل عون همچنین طی این دیدار خواستار توقف خشونت در کشورهای عربی شد. وی همچنین بر اهمیت همکاری بینالمللی در راستای رویارویی با افکار و گروههایتروریستی تاکید کرد. میشل عون خاطر نشان کرد: رویارویی با مشکلات آوارگان سوری، مسئولیت بینالمللی مشترک است و باید به سرعت برای جلوگیری از رنج آوارگان و بازگشت امن آنها به کشورشان اقداماتی اتخاذ شود.